‘Realiteit ook maar een geloof’

Auteur creationismefolder zoekt heil bij filosofen

Kees van Helden, de man achter de massale folderactie tegen de evolutieleer, heeft meer pijlen op zijn boog. Zijn actie krijgt een vervolg. “De wetenschap weet niet alles zeker. Om deze boodschap over te brengen heb ik de folder over de evolutieleer en de bijbelse lezing van de creatie gemaakt. Maar er begon iets te knagen. Al mijn twijfels over de zekerheid van de evolutieleer zijn ook van toepassing op de rest van de wereld. Ik geloof bijvoorbeeld dat de aarde 6.000 jaar oud is, en mijn tegenstanders geloven dat niet. Kortom, de realiteit is ook maar een geloof! Dit inzicht wil ik graag met Nederland delen.”

Met zijn controversiële standpunt bevindt de Urkse denker zich in goed filosofisch gezelschap. De Britse subjectief idealist George Berkeley betoogde al in de 18e eeuw dat alles wat is, slechts is door de waarneming van de geest. Ook Kant bracht met zijn transcendente idealisme de boodschap dat de wereld zoals die zich aan ons voordoet geen gepriviligeerde positie inneemt. Volgens de Duitse filosoof kunnen wij slechts pure kennis hebben van ideeën, en niet van de materiële wereld zoals die zich fenomenologisch aan ons voordoet.

Van der Helden zit buiten de wijsgerige fundering ook niet om praktische voorbeelden verlegen. ‘Er zijn nog meer dan genoeg twijfels over de structuur van de realiteit. Luxemburg bijvoorbeeld, daar ben ik nooit geweest. Als ik toch geloof dat het bestaat dan baseer ik dat uitsluitend op wat andere mensen mij vertellen. In het verleden hebben we in zoveel dingen geloofd die niet bleken te bestaan. Het is tijd die lijn door te trekken tot zijn logische conclusie. Vandaar mijn folder.’

De folder ‘an sich’ zal eind maart in een oplage van 6.6 miljoen bij Nederlandse huishoudens op de mat vallen. Een hele operatie, maar Van Helden is vastberaden. Over de details wil hij nog niet veel kwijt, maar de lijst is lang van zaken waarvan ‘het bestaan lang niet zo zeker is als de gevestigde orde je wil doen geloven’. Volgens insiders zullen Bill Clinton, Almelo, Madorudam en de familie Ruigrok uit Rotterdam aan een grondig ontologisch onderzoek onderworpen worden.

Naast de folderactie zullen duizenden gelukkigen een t-shirts met ‘Ik folder dus ik besta’ in de bus krijgen. Overigens drukt Van Helden mensen op het hart ook het bestaan van de folder niet direct voor waar aan te nemen. “G.E. Moore bracht het al treffend toen hij zei ‘The cat is on the mat and I don’t believe it’. Voor folders geldt eigenlijk precies hetzelfde!”

Logistiek zijn er wat kleine probleempjes. De eerste druk van de nieuwe folders liep vertraging op doordat Van Helden het bestaan van de lokale drukker en dat van de medewerkers die hij aan de telefoon kreeg, in twijfel trok.


Uw reactie telt. Juist nu.

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

gravatar

Ik ben wel eens langs een bord gereden met “Welkom in het Groothertogdom Luxemburg” of woorden van gelijke strekking. Maar wie garandeert mij dat ik mij toen ook daadwerkelijk in een land bevond dat zo heet?

Reageer
gravatar

Ik geloof niet dat Christenen bestaan. Ze kunnen wel doen alsof ze Christen zijn, en zeggen dat ze het zijn, maar hoe weet ik dat? Tenzij het bewijs voor Christenen wordt geleverd, blijf ik Christenen-agnost.

Reageer
gravatar

Die man heeft meer aandacht gekregen dan ‘ie misschien ooit heefd gedroomd. Onverdiend, zijn denkbeelden lopen meer dan 6000 jaar achter. O nee, dat kan niet! (gelooft hij)

Reageer
gravatar

Bestaat er dan zoiets als denken in de realitiet van het geloof van het bestaan?

Reageer
gravatar

Wat mij nu in mijn oor zeurt is de afwezigheid van een televisieprogramma waarin al deze godwedstrijden van commentaar en bijpassend beeldmateriaal worden voorzien. Na iedere wedstrijd lekkere nabeschouwingen en analyses. Ze moeten in Hilversum overigens wel snel zijn want het Vaticaan treft al voorbereidingen. (Bron: Breinbrouwsels)

Reageer
gravatar

6000 jaar en geen seconde meer. Archeologie is ook maar een mening. Die stoute Satan heeft de beenderen, pootafdrukken en fossielen in de grond gestopt om ons te verwarren.

Reageer
gravatar

Nimmer gehoord van ‘HeldenDOM’? Hoezo, ‘speaking name’? Als de wereld door God geschapen was, had die daar heus wel zelf foldertjes over in de brievenbussen gedaan. (Had mooi in één keer mee gekund, in dat scheppingsverhaal)

Reageer
gravatar

Toen ik een baby was wist ik niks van de aarde. Men zegt dat ie toen al bestond. Maar ik heb nog steeds mijn vragen. Soms droom ik dat ik, mijn ouders en mijn wereld tegelijk zijn geboren. Maakt dat mij tot een soort Boeddha?

Reageer
gravatar

Een interessante reactie, waarde reageerder, maar wat kort door de bocht, en dat het niets met Kant te maken zou hebben is simpelweg onjuist. Waar van Helden hier op doelt is het onderscheid tussen de wereld zoals die fenomenologisch aan ons voorkomt en de wereld zoals die echt is. Onze waarnemingen vervormen per definitie onze contingente, a posteriori waarneming van de wereld en kunnen op zichzelf dus geen ware kennis geven, aangezien zij niet noodzakelijk waar is.

Waar de lezer vermoedelijk (terecht) op doelt is dat we wel kennis van de wereld kunnen verkrijgen door de werkelijke aard van de onderliggende natuur door middel van onze zuivere reden af te leiden uit wat we waarnemen, maar ons daarbij beseffen dat de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet contingent is, en niet noodzakelijk. De lezer merkt terecht op dat we via deze contingente waarnemingen a priori kennis kunnen afleiden, zoals inderdaad causale verbanden, maar dat is iets anders dan directe kennis van de (materiële) wereld zoals die zich aan ons voordoet.

Kortom, we kunnen via deze contingente fenomenale waarnemingen, met behulp van de zuivere reden, noodzakelijke verbanden en a priori kennis van de wereld verkrijgen. Waar van Helden het niet eens zal zijn is dat we directe, fenomenologische maar niet-contingente waarnemingen van de wereld kunnen hebben: als we andere zintuigen hadden gehad, had de wereld zich anders aan ons voorgedaan. Slechts in combinatie met de zuivere rede kunnen we werkelijke kennis van de wereld opdoen, maar ik vermoed dat het hier meer gaat om een misverstand dan onenigheid. Samenvattend, of dit stukje leuk of saai is is a posteriori, en niet noodzakelijk ware, kennis. Wat we wel kunnen afleiden, door middel van onze zuivere rede en het schema van de categorie van oorzaak en gevolg, is dat uw stukje de oorzaak is van dit schrijven. A priori kennis op De Speld, gratis en voor niets!

Reageer
gravatar

[quote]
Volgens de Duitse filosoof kunnen wij slechts pure kennis hebben van ideeën, en niet van de materiële wereld zoals die zich fenomenologisch aan ons voordoet.
[/quote]
Misschien wordt het tijd voor iets anders dan foldertjes. Bovenstaande uitspraak heeft namelijk bijzonder weinig met Kant te maken, integendeel: kennis van ideeën is voor Kant juist niet mogelijk, kennis van de wereld zoals die zich aan ons voordoet juist wel. Met behulp van de zuivere verstandsbegrippen kunnen we zelfs kennis hebben van causale verbanden in die wereld.

Reageer
gravatar

Nog zo’n baanbrekend denker: ‘In het voetbalspelletje draait het voornamelijk om de bal’. J. Cruijff, 2006.
Overigens, om terug te komen op Van Helden. Gisteren had hij zowaar het lef om buiten mijn realistisch denkkader om toch te bestaan. Hoe durft hij? Ten eerste alle ontologische regels aan zijn laars lappen, ten tweede zichzelf op deze wijze linea recta naar de hellevuren bonjouren. Ach, hij moet het zelf maar weten. Hij is veroordeeld tot vrijheid in het maken van keuzen, aldus Sartre.

Reageer
gravatar

@imqikke,

“Jij gelooft, je tegenstanders weten zeker dat de aarde ouder is dan 6000 jaar. Als je iets zeker weet, hoef je het niet te geloven, want dan weet je het.”

De tegenstanders weten niet zeker dat de aarde ouder is, de verschillende manieren van meten geven allemaal een verschillende uitkomst, dus erg veel zekerheid heb je daar niet aan. Dan moet je altijd nog GELOVEN dat één van de meetmethoden juist is. Bewijs is er niet.

Reageer
gravatar

Van Helden bestaat alleen maar omdat ik dat denk. Hij moet geen praatjes krijgen, anders denk ik hem zo maar niet meer!

Oh ja, en wie mij nu aanklaagt wegens doodsbedreiging, denk ik meteen niet meer.

Reageer
gravatar

Van Helden moet zijn grote voorganger Pyrrho van Elis weer eens lezen. Die twijfelde ook aan de realiteit, maar in plaats van zich daar druk om te maken, dacht hij: “Whatever!” Ataraxia noemde hij dat.

Reageer
gravatar

Je kan over Helden denken hoe je wilt, maar over die familie Ruigrok uit Rotterdam heb ik ook zo mijn bedenkingen.

Reageer
gravatar

Ik geloof bijvoorbeeld dat de aarde 6.000 jaar oud is, en mijn tegenstanders geloven dat niet.

Jij gelooft, je tegenstanders weten zeker dat de aarde ouder is dan 6000 jaar. Als je iets zeker weet, hoef je het niet te geloven, want dan weet je het.

Reageer